Maide Suresi

Mushaftaki sıralamada 5
İniş sırasına göre 112. sûredir.
Fetih sûresinden sonra Tevbe'den önce Medine'de nazil olmuştur.

Adı 112-115. âyetlerde söz konusu edilen ve havarilerin isteği üzerine Hz. îsâ'nın gökten bir "yemek sofrası" (mâide) İndirilmesi için dua etmesi dolayısıyla Mâide adını almıştır.
Dinin İkmal edilmesinden ve bunun manevî nimet olmasından ki­naye olarak bu adın verildiğini kabul edenler de vardır.
Ayrıca 1. âyette akîdlerin yerine getirilmesi emredildiği için "ukûd" (akidler), okuyanları azap meleklerinin elinden kurtaracağı İçin "münkıze" (kurtarıcı), ve dinî hükümler çeşitli âyetlere serpiştirildiği için "muba'sire" adları da verilmiştir

Konusu : Muhteva bakımından Nisa sûresinin devamı mahiyetindedir.
Zira Nisa sûre­sinin son bölümünde değinilen yahudi ve hıristiyanların bâtıl inançları, tutum ve davranışları bu sûrede de ağırlıklı olarak ele alınmış ve bunlarla ilgili önemli açık­lamalar yapılmıştır.
Bunun dışında akidlere bağlılık, yardımlaşmada ölçü, helâl ve haram olan yiyecekler, av ve avlanma hükümleri, hayvanlarla ilgili bazı Câhiliye âdetlerinin yersizliği, Ehl-i kitabın kestiklerini yenmenin ve kadınlarıyla evlenme­nin caiz olması; abdest, gusül, teyemmüm, temizlik ve hac farîzasıyla ilgili hü­kümler; hırsızlık, yol kesicilü ve ülkede fesad çıkarmanın cezası, cihadın lüzumu, insanların birbirlerine İyilikle muamele etmeleri, fiil ve niyette doğruluk ve adalet üzere bulunmaları, yemin kefareti, vasiyet, dinden dönmenin kötülüğü, içtimaî ve ahlâkî münasebetler, içki ve kumar yasağı gibi dinî ve hukukî konular ele alın­maktadır.

Bunlara ek olarak sûrede öğüt ve ibret alınacak kıssalar yer almıştır.
Bunlar, Hz. Âdem'in iki oğlunun kıssası ile Hz. Mûsâ ve Hz. îsâ'nın hayat hikâyelerinden kesitler şeklindedir.
Ayrıca sûrede âhiret hallerinden de bahsedilmek­tedir.

Fazileti Abdullah b. Amr b. Âs'ın şöyle dediği rivayet edilir:
"Hz. Peygamber bine­ği üzerinde iken ona Mâide sûresi indi.
Binek taşıyamadı, bunun üzerine
Hz. Pey­gamber bineğinden indi"
Sûrenin bir defada indiği görüşünde olanları destekleyen bir rivayete göre Esmâ binti Yezîd şöyle demiştir:
"Ben Hz. Peygamber'in devesi Adbâ'nın yuları­nı tutuyordum, o anda Hz. Peygamber'e Mâide sûresinin tamamı nâzıl oldu.
Sûre­nin ağırlığından neredeyse devenin bacakları kırılacaktı.